Ülkemizde bu tür hastalıklarla
ilgili araştırmalar mevcud olmadığından kim bilir hangi kümeslerde nedenini
bilemediğimiz bu çeşit hastalıklardan ne kadar kuş ölmüştür. Alman kuş bilimci Gunter Leugers şöyle anlatıyor.Bu
hastalığı ilk defa bundan 5-6 yıl önce bir Hollanda dergisinde okuyarak tanıdım.İşler
yolunda gitmediği zaman aktif kanarya yetiştiricilerinin ne yaptığı sorusu ile
karşılaştım.Elbette ki kümeslerini kontrol ederler.Bende öyle yaptım.Kümesime
bir kaç tane siyah lekeli yavru kuş koydum.İyi bir gözetimden sonra bu
yavrulardan bir çoğundan bu lekelerin gitmesini tesbit etmeliydim.Fakat bu
konuda çok başarılı bir sezon geçiremedim.Sonra ki sezon daha başarılıydım ve
kuşların hiç birinde siyah leke kalmadı.Benden sonra çok kötü sonuç alan
yetiştiriciler duyuldu.Sonraki sezon kümese 50 tane dişi kuş ve 200 tane
verimli yumurta koydum.Yumurtadan çıkan bütün yavrularda bildiğimiz siyah leke
vardı.Bunlardan birkaç tanesi iyi yemleniyordu.Bu kuşların tamamen sıkı
vücudları vardı.Bilye yutmuş gibi görünüyorlardı.Bu yavru kuşlara ait dışkı artığına
raslamadım.Bu kuşlardan bazıları öldüler.Bunların nasıl olduğunu ve nasıl
tedavi edileceği bilinmezse ne yapılabilir ki ?Kestiğim ölü yavrularda
,yediklerini hazmedemediklerini gördüm.Başından sonuna kadar hazmedemedikleri
yem ile dolu olduklarını tespit ettim.Anlaşılan siyah lekenin embriyonun içinde
olduğunu tespit etmem gerekiyordu.Kuluçkadan 10 gün sonra yumurtayı açıp
baktığımda bunu tespit ettim.Bu nedenlede yavruların siyah lekeyi
ebeveynlerinden almış oldukları sonucuna vardım.FPMCE mesleki grup başkanı
olarak bu konuyu tartışmak üzere gündeme getirdim.Benden başka hiç kimsenin
kanaryasında siyah leke olmadığı ortaya çıktı.Bundan dolayı konuyu sessizce
değerlendirdim.Daha sonra bir kaç yetiştirici aynı problemin kendi kümeslerinde
de olduğunu bildirdi.Sonraki yıl tavsiye edilen her şeyi uyguladım.Nürnberg'de
bir yem firması ile görüştüm.Uzmanlar semptomu tanıdıklarını fakat nedenini ve
tedavi yolunu bilmediklerini söylediler.En iyisi bütün kuşları salıvermek ve
yetiştirmeye yeniden başlamaktı.Bütün bu olumsuzluğa rağmen sonraki yıl
çalışmalarıma devam ettim.Birçok sözde uzman tavsiyede bulundu.Bunların hiçbiri
fayda vermedi.Bunlar yem değişimi,içme suyu değişimi,ilk günlerde yeşil
yiyecekler,baytiril tedavisi,ESB3. trichomonaden tedavisi,volamin,yüksek dozda
C vitamini ile yemleme,suya yiyecek karıştırma,kamelya çayı,şebeke suyu yerine
kaynak suyu,maybakter tedavisi,taneli yiyeceklerin değiştirilmesi ve bunlar
gibi daha birçok denemenin hiçbiri fayda vermedi.Siyah leke nerde ne zaman
isterse ortaya çıkıyordu.Bir çiftin ilk kuluçkasında bütün yumurtalarda
vardı,ikinci kuluçkada 2 sinde,üçüncü kuluçkada yine hepsinde vardı.Haziran
ayında bir dostumdan satın aldığım,hiçbirinde siyah leke olmadığından emin olduğum
ve benim kümesimle hiçbir irtibatı olmayan kuşlarda,benim kümesimde tekrar leke
oluştu.İlginç olan kuşlarda herhangi bir hastalığın olmaması,yalnızca
hazımsızlık meydana gelmesidir.Bu teori beni saka kuşu ile kanarya
çifleştirilmesi durumunda büyük bir siyah leke oluşmasına kadar getirdi.Fakat
bunun neden olmedığını anladım.Geçen yıl kuşların hepsini salmaya ve yeniden
başlamaya karar verdim.Fakat meslek grup başkanı olarak bu araştırmayı devam
ettirmek zorunda olduğuma karar verdim.Deneme amacıyla 7 tane dişi 2 tene erkek
kuş satın aldım.Önce bu kuşlara vitamin katkılı hiç bir yiyecek vermedim.Sadece
kanarya tohumu verdim ve bu zamana kadar başka taneli tohum vermedim.2001 Yılı
sezonuna başladık.Bütün dişi kuşlar kuluçkaya yattı ve hepsi verimli oldu.Fakat
siyah lekeler yine vardı.Başka yetiştiricilerden yine şikayet
geliyordu.İnnernetten gelen bir e-mailde bu hastalığın İtalya'da tanındığını ve
tedavisinin billindiğini öğrendim. Bu lekeye neden olan mykoplazma olduğu ve tedavisinin
tylosin adlı bir maddeyle yapıldığını anlatmıştı.Bu madde kuşun olgunluk
döneminden önce verilmelidir.Böylece hastalık yavrulara gecmemiş olur.Bu tedavi
bilgisi benim gözüme ışık oldu.Hemen uygulamaya koyuldum. 1 gr maddeyi 1 litre
suya karıştırarak 5 gün boyunca kuşlara verdim.Birkaç gün sonra bütün kuşlar
yumurtladı.İki kuş öldü,kalan kuşların yumurtaları verimli oldu.Çıkan
yavruların hiçbirinde siyah leke ve karınlarında sertlik yoktu.Kafeste
birden ölü bir yavru fark ettim.İncelediğimde bunun siyah lekesi olmayan kuş
olduğunu anladım.Leke yoktu fakat ölüm nedeni aynı idi.Sulara iki gün boyunca
düşük dozda tylosin ilave ettim,2 gün sonra kuşların karnı normale döndü ve
hazmı düzeldi.Bu deneme kanaryalarımdan bu sene 7 tane yavrum var.Siyah lekeye
karşı böyle bir maddenin olmasına çok sevindim ve bu madde ile başka
araştırmalar yapmayıda düşünüyorum. Bu siyah lekeler başka şeylerede neden olur düşüncem
gerçek oldu.Çünkü bu leke bir hastalığın belirtisi olmalıydı.Karaciğer ve safra
kesesinde görüldü.Koyu bir renkten siyaha doğru dönüyordu.Bu belirti bize
apaçık hastalık olduğunu gösteriyordu.Mykoplazmalar bütün kuşlara yayılabilir
ve hatta insanlara bile bulaşabilir.Kuşlarda mide ve barsaklara geçiyor ve
muhtemelen vücudu sertleştiriyordu.Açıklayıcı bilgi: İnternette dkb-online-FachgruppeFB adresinde
bulubilirsiniz.Ayrıca Bad Salzuflen'den Veteriner Hekim Dr.Jablonski bilgi ve
uygulama alanında çok yardımcı oldu TEXT VON GUNTER LEUGERS.SAERBECK---KUŞ DÜNYASI
-NİSAN-2002-SAYI-2