Kus Gribi son zamanlarda gündeme damgasini vuran bir hastalik olarak insanoglunu mesgul ve tehdit etmektedir.Hastalik kanatli hayvanlarda çikmis ve daha sonrada insanlara gecebilmistir.Hastaligin insandan insana geçme riski tasidigina inanilmaktadir.Nitekim Dünya Saglik Örgütü (WHO)Vietnam'da kus gribinin insandan insana geçmis olabilecegini açiklamistir.

KUs GRiBi NEDiR?
Literatürde''Kanatli inflüenzasi''olarak bilinen kus gribi A tipi kus gribi virüsünün (H5N1)yol açtigi ve tüm kanatli hayvanlari etkileyen bulasici bir hastaliktir.Bu kus gribine yakalanildiginda ölüm oraninin çok yüksek olmasindan dolayi zarari da büyüktür.Laboratuvar arastirmalari, bu virüsün degisik kökenlerinin yüksek düzeyde hastalik olusturma kabiliyetinde oldugunu ve insanlarda siddetli hastaliga yol açabilecegini göstermistir.Bu virüsler hastalik yapma özelliklerini düsük isilarda uzun süre koruyabilirler ve genetik olarak degisken bir yapiya sahiptirler.
BELiRTiLERi
Grip kuslarda ilk belirtilerini istahsizlik ve tüylerin kabarmasi ile gösterir.Hastaliga yakalanan kuslarin ateslerinin yükseldigi,halsizlestikleri,ishal olduklari,asiri susuzluk çektikleri gözlenir ve deri altinda sislikler meydana gelir.insanlarda ki ilk belirtiler ise ates yükselmesi,öksürük,bogazda hassaslik,kas agrisi,göz enfeksiyonlari,solunum zorlugu ve zatürredir.Hastalik hiç hissetilmeyecek derecede hafif bulgularla seyredebilecegi gibi,ana ölümlere yol açan yüksek ölçüde bulasiçi ve öldürücü sekslde de görülebilir.
YAYILMASI
Kus gribi,hastalanmis kanatli hayvanlar veya virüsten etkilenmis bir maddenin saglikli kanatlilarla temas etmesiyle yayilir.Kus gribi virüsü kanatlilarin solunum ve sindirim yollari ile iç organlarinda bulundugundan virüs gözler, burun,agiz salgisi ve diskiyla vücut disina çikabilir.Virüs içeren salgi,diski ve kanatli leslerinin kirlettigi herhangi bir madde örnegin,hayvan yemi ,içilebilen su,kümes,kafes,hava,yem kabi,böcek ve kanatlilar kus gribini yayabilirler.Solunum ve sindirim organlari hastaligin ilk görüldügü yerlerdir.Kuslardan insanlara geçebilen virüsün,insandan insana bulastigina dair bir kanit bulunamamistir.
ÖNLEMLER
Hastalik olan bölgenin karantinaya alinmasi,potansiyel olarak etkilenen kanatlilarin itlafi hastaligin yayilmasini engellemek için alinacak önlemlerin basinda gelir.Hayvanlari iyi besleme ve kümeste iyi bakim kosullari,kus gribinin önlenmesinin anahtaridir.
TANINMASI
Kus gribi basit olarak bogazdan alinan süprüntü ve kan numunelerinin tahlil edilmesiyle anlasilmaktadir.insanlarda grib virüslerinin tanisi için hizli ve güvenilir testler vardir.H5N1 tip kus giribine yakalanan kanatli hayvanlarin gerek hastalanma orani,gerekse ölüm olayi yüzde yüze yakindir.Hayvanlarda iyilesme görülmez.

KAYNAK :KUs GRiBi -PROF DR ARiF ALTINTAs-AV DOgA DERGiSi