05- KUŞUNUZ HASTALANDIĞINDA:
Muhabbet kuşu aydınlık
havalandırılmış bir odada hava sıcaklığının sabit olduğu bir yerde uzun süre
uçabilmeli gagalayabilmeli ve oynayabilmelidir.Bütün bunlar sağlığı için
yeterli
Şartlardır.Muhabbet kuşunun
hastalığının genel sebebi elle tutulmaya çalışılmasıdır.
İlk hastalık belirtileri:
Hasta muhabbet kuşu genelde
kabartılmış tüyleriyle dengeli bir duruşla en çok sevdiği yerde durur.Gözleri
yarı kapalıdır.Çevresi ile iletişim kurmaktan kaçınır.Ve hemen hemen hiç yem
yemez.
Beyin Sarsıntısı;
Belirtileri: Kuş sarsılır(sallanır)
titrer gibi davranır veya bilinçsizce konargadan aşağı düşer.
Kramp,felçli gibi yada
normal olmayan şekilde kafasını tutması sulanan gözleri yana veya arkaya doğru
büyük durması (kafasının) belirtilerdir.
Muhtemel sebebler: Uçarken çarpması
Çözüm: Kuşu sol tarafına yünlü
kumaşla örtmeli,örtünün bir çok deliğine hava deliği açmalı
Ve kağıtla kaplamalıdır.Kuş
karanlık bir odada tutulmalı ki sık sık uyanmak zorunda kalmasın.Ve yine aynı
şartlar içersinde veterinere göstermelkte fayda vardır.
Ornithoslar:
Daha önceleri bu hastalığı
papağan hastalığı diye adlandırırlardı.Çünkü önce onunla tanındı.
Bugün artık ötücü kuşlarda
güvercinlerde ve ev kuşlarında bulunduğu bilinir oldu.İnsanlara
bulaşabileceğinden üzerinde araştırmalar yapıldı.Hatta çok insanın bu
hastalıktan hayatını kaybettiği gözlendi.
Belirtileri:
Zayıflık,uykuculuk,iştahsızlık,ishal aksırmak hava alamamazlık ve dikkat çekici
bir titremedir.
Çözüm: Daha önce beyin
sarsıntısında tarif edildiği gibi sarılıp en fazla 10 saat içinde veterinere
yetiştirilmelidir.
Önemli: İnsana bulaştığını grip gibi
kendini göstermesinden anlayabiliriz.Zatürre olarakda kendini
gösterebilir.Doktora gittiğinizde mutlaka evde kuş beslediğinizi
söylemelisiniz.
Kanayan yaralar:
Belirtileri: Sivri ve keskin bir yere
sürtünerek yaralanmış olabilirler.Evdeki diğer hayvanlar aracılığı ilede kendi
aralarındaki kavgalar sonucuda olabilir.
Çözüm: Hemen yara ile ilgilenilmeli
Çünkü muhabbet kuşunun kanı azdır.Kansızlıktan ölebilir.Bir eczaneden
Demirklorid alarak selpak yada yumuşak bir bez üzerine döküp yavaşça yaranın
üstüne bastırılmalı 60 sn beklemelidir.Daha sonra kuş ayrı bir kafese konmalı
Dır.Eğer yara derin ise
veterinere götürmelisiniz.Her yerde kuşlar hakkında yeterli bilgiye sahip
veteriner bulunmayabilir.Bunun için önceden bu alanda deneyimili birinin adresi
mutlaka sizde olmalıdır.
İshal:
Belirtileri:Sıvı veya lapa halde dışkı
olduğunda anlaşılır.
Çözüm: Korkudan soğuk sudan bozuk
yemlerden ceryandan oluşan bu ishal hali olduğunda
Hayvan kömürünü toz haline
getirip yeminin üzerine serperek yada ufak bir bal kabına koyarak
verebilirsiniz.Ayrıca mavi haşhaş aktarlardan alınır ve az miktarda mamalığına
konabilir.Ayrıca içme suyu yerine çay verilebilir.Taze besinlere (yeşillik meyve
gibi)son vererek çaya vitamin damlatabilirsiniz.Kuru ekmek ufalayın veya
haşlanmış patates,leblebi tozu veriniz.Daha ileri hale gelmek üzereyse satılan
veteriner ilaçlarından ishal için olanlarını
Kullanabilirsiniz.sadece
sıvı dışkı değil bunun yanında köpüklü kanla karışık renkli dışkıda tehlikeyi
gösterir.
Kabızlık:
Belirtileri; Kuyruğunu sağa sola sallar
ve dışkısını çıkaramaz zorlanır.Önemli Not:
Dişi normalden az dışkı
bırakır.Ama yaptığında da normalden büyük dışkı bırakır.Çünkü bir
Defadayaparak boşaltmak
zorundadır.Kıçı kapalıdır içten rahatsızdır.
Çözüm: Kuşu elinize alıp ılık su
ile kıçını temizleyin.Kıçı yapışık değilse iki damla parafin yada zeytinyağını
diline sürüp 24 saat süre ile yemden ve kuş kumundan uzak tutun .sadece su
verin.Kabızlık devam ederse veterinere danışın.Ancak dişi kuş hasta ve
yumurtlamaya engelli olabilir hatta yumurta ters gelmiş olabilir.Ozaman kıç
bölgesi şişkin ve yuvarlak olur.O zaman kıçını buhara tutabilir yada bir ufak
kulak çubuğunu bol zeytinyağına batırıp hafifçe kıçına değdirebilirsiniz.Eğer
iki saat içinde yumurta dışarı çıkmazsa veterinere götürmelisiniz.
Böylece kabız olmadığını
öğrenmiş olursunuz.
Sık Aksırmak:
Belirtileri:Burun deliklerini
temizlemek için aksırabilir.Nezleden sıcaklık aracılığı ile ve kuru hava ile
kurtlabilir.Burun salyası akarsa hastalığa delalettir.Aksi halde hasta
değildir.
Çözüm: Havayı nemlendirin.Aynı
zamanda sıcak ortam sağlayın.Burun sıvısı dışarı akar nezle için ilaçlardan
burnuna birkaç damla damlatın.
Parazitler:
Belirtisi: Kuş rahatsızlık duyarcasına
tüyleri ile uğraşıp durur.Kendini düzenli olarak kaşır.
Çözüm: Parazitler özellikle dış
parazitler küç kuş bitleridir Bunlar gece kuşun üzerine saldırırlar.Uyuz
kurtları ise kuşun gagası gözü ve ayaklarını sarar.Bu hastalık kendini beyaz
açık gri tabaka ile gösterir.Veteriner size hangi parazit türü olduğunu söyler
ve bunlardan kurtuluş maddelerini vererek sizi tedaviye yönlendirir.
Tüy Dökülmesi:
Belirtileri:Bununsebebi tam olarak
anlaşılamıyor.Acaba sürüsünden arkadaşlarından veya
Eşinden ayrıldığı için
psikolojikmi yıksa biyolojik bir hastalıktanmı oluyor bilinmiyor.Biyolojik
olarak yemlerin değişikliğinden ve parazitlerden olabilir.Evde yer değişimi
yalnız kalma eş ölümlerinden de kaynaklanabilir.
Çözüm: Öncelikle bir deneyimli
veterinere muayene ettirin.Hastalığı biyolojik değilse ona kendi cinsinden bir
kuş alın.Tüy dökülmesi zamanlarında kullanılan ilaçlar mevcuttur,bunlar kuşa
direnç verici vitaminlerdir.Ancak bu tür ilaçlar genelde normal tüy yenileme
zamanları için fayda verirler.Ani tüy dökülmelerini iyi gözlemlemeli bir çok
olay gözden geçirilerek
Sebebleri aranmalıdır.
Uçamamak:
Belirtileri:O kadar çok tüy kaybederki
artık uçamaz hale gelir.Bunun sebebi kuşun tüy atma dönemi içinde
bulunmasıdır.Bu gerçekte bir hastalık değildir.Bu durum tüylerin yenilenmesi
için olan doğal bir durumdur.Doğada yaşayanlar genelde kuluçka döneminden sonra
veya sürünün yeni yem alanları döneminden önce gerçekleşir.Ev kuşları ise yılda
bir veya iki defa tüy dökerler.Küçük zayıf tüylerin döküldükleri bazen
farkedilmez.Çünkü yerine yenileri çok çabuk gelir.Fakat kuyruk tüylerindeki
dökülme süresi birkaç hafta sürebilir.Yaşlı kuşlar tüylerini çok uzun süre
dökerler ve böylece uçamazlar.
Çözüm: Artık uçamayan kuşlara
tırmanmaları için daha çok merdiven ve dallar temin edilmeli
Ve tırmanış hareketini
gerçekleştirmesi sağlanmalıdır.Tüy dökümü zamanında kuşlar olgun yada
filizlenmiş yem yemek zorundadırlar.Dinlenme esnasında rahatsız
edilmemelidir.Bu dönemde cereyana ve sıcaklık değişimine açıktırlar.Özgür
yaşayan kuşlar düşmanları tarafından yakalanmak korkusuyla yaşarlar.Kuyruk
tüylerini bu yüzden düşmanlarına bırakırlar.Enderde olsa ev kuşlarıda yakalanma
korkusu ile kuyruklarını dökerler.Kuşu kafese
Koyup bu şoku atlatana kadar
gözetlemelidir.Sonrada üzerinden attığı zaman uçup uçamadığını kontrol
etmelidir.
Yerine Gelmeyen Tüyler:
Belirtileri: Yaklaşık 4 haftada
yuvalarında kuyruk yada kanat tüylerini düşürürler.Yada kırarlar.Dökülen tüyler
yerine ya hiç tüy çıkmaz yada daha iyi uçmak için tüylerini dökmüşlerdir.Bu
durumda tüyler yeniden çıkacaktır.Fransız tüy değişimi muhabbet kuşlarında
Önemli kuş hastalığıdır.Kuş
uçamadığından dolayı sekerek yürür beya hızlı hareket denilen bir hastalıktan
dolayı uçamaz.Sekme hastalığı gelişmeyen tüyler yüzünden ortaya çıkar ve bu tür
kuşlar disiplin altına alınmalıdır.
Çözüm: Bu tür seken kuşlar çok iyi
evcil kuş olurlar.Onlara sürekli tırmanmaları ve bol gagalamaları için bol
eşyalı oyuncaklı geniş kafesler yapınız.
Muhabbet kuşunun ötmemesi:
Belirtileri.: Daha önce canlı çevik
sürekli öten bir kuş iken artık uzun süre ötmeyen kuş muhtemelen
yaşlanmıştır.Bir muhabbet kuşu 12 yıl yaşar.Bazıları 14-16 yıl yaşayabilir.Bir
muhabbet kuşu uzun süreli aktif ,sağlıklı,çevresine karşı duyarlılık sahibi
olan insanla yada kuş arkadaşı ile iletişim kuruyorsa bunlar yaşlı kuş olarak
nitelendirilmez.Yaşı önemli değildir.Yaşlanmış bir muhabbet kuşu kendi içine
kapanır ve en çok sevdiği yerinden hiç ayrılmaz.En çok sevdiği oyuncağıyla
oynamaz.Önceden olduğu gibi konuşma ve ötme becerisini keser tamamen
susar.Yaşlanmış kuş tek ayağı üzerinde değilde iki ayağı üzerinde uyur.dinlenme
zamanları gün içinde farklılık gösterir.
Çözüm:Onu itina ile yumuşak ve
sevecen okşayın, ve ona mümkün olduğu kadar sık tercih ettiği veya sevdiği yemden
verin yada arzu ettiği tatlı yiyecek verin.Onunla daha uzun süreli
konuşunve dokunmaya alışık ise onu hafifçe okşayın.Eğer kuşunuz aydınlığa
alışıksa ona gece gündüz loş ışık yakın.Her türlü ürkütücü sesten gürültüden
uzak tutun.Kuşunuzun ağrısı olup olmadığını gözetleyin.Bazı yaşlı kuşların
hastalıkları gözlemlenemiyebilir.Bu yüzden onu sık sık veterinere götürün.
Esnemek:
Bütün muhabbet kuşları esner
bu esnada gagalarını açarlar.Ani olarak tekrar kapatırlar.Oda oksijeni az ve
yorgun olduklarını belli ederler.
Sıkıntı (tutukluk:)
Sıkıntılı olabilir.Önemsiz
durumlardan dolayı tutukluk gösterebilir.Bunun için bilyeyi ona doğru
yuvarlamalı bilye ile oynamak
isteyecektir.Fakat bilye ona
yaklaştıkça ürker bu iki durumdan kaçışı seçer ve üzerini temizlemeye kaşınmaya
ve yemek yemeye başlar.
Güneş Çarpması:
Güneşte kalan ve güneşin dik
ışıklarına maruz kalan muhabbetler baygın düşerler.Kuş kafes ve salmanın
dibinde hareketsiz.kalır.Kuş gölgeye alınır.Serinletilir.