Degerli Kanaryasever Arkadaslar,
Yorkshire beslemek için ugrasan bir dostumuz ,benden bu konuda yardIm
istemis.Ben de naçizane,yIllarIn birikimiyle olusan bu yazIyI sadece onunla
degil,tüm Yorkshire yetistiren arkadaslarla paylasmak istedim.Eger eklemek ya
da elestirmek istediginiz noktalar varsa,belirtmenizden mutlu olurum.
Degerli
kanaryasever arkadasIm Ayhan,
Yorkshire kanaryalarInIn beslenmesi,yarIsma standartlerI gibi konular
hakkInda,bilgiye ihtiyacIn oldugunu belirtmissin.Herseyden önce,pek çok kanarya
IrkI arasIndan Yorkshire’a meraklI olman çok iyi olmus.Çünkü,
bana göre Yorkshire’ler Türkiye sartlarIna en iyi uyum gösterebilen ve üretim
açIsIndan en az sorun çIkartan yabancI IrklardandIr.Gerek beslenme,gerekse
üreme konusunda üreticisini fazla üzmez ve gösterdigin emekleri bosa
çIkarmaz.Kendi yavrusuna kendisi bakar.HastalIklara ve ortam sartlarIna karsI
da,oldukça dayanIklIdIr.Tabii bazI kurallara dikkat etmek sartI ile.
1-Iri bir gövdeye sahip oldugu için,beslenmesinde yaglI ve proteince zengin tohumlara
diger ufak Irklardan daha fazla ihtiyaç duyar.Bu yüzden de senenin 12 ayI
keneviri önünden eksik etmemek lazImdIr.AyrIca yulaf kIrIgI da,çiftlesme
günleri dIsInda muhakkak verilmelidir (özellikle yavru besledigi günlerde ve
tüy dökümünde bolca verilmelidir).Bunlar dIsInda,diger kanaryalardan, beslenme
açIsIndan fazlaca bir farklIlIga ihtiyaç duymazlar.
2-Kuvvetli bir gIda menüsüne ihtiyacI vardIr ama yaglanmamasI için mutlaka
diger kuslarInkinden daha büyük bir kafeste bulundurulmalI ve tünekler arasInda
uçabilecegi kadar mesafe bIrakIlmalIdIr.En iyisi Yokshire’I devamlI olarak
çifthanede barIndIrmaktIr.Eger imkan varsa,yavrulama dönemi dIsInda ,büyük
salmalarda bulunmalarI daha saglIklI olmalarInI saglar.
3-Geçmislerinde bir yakIn akraba evliligi olma ihtimali yüksek oldugu
için,Yorkshire’lerde ayak problemi sIk görülür.Kafeslerdeki tünekler bilindik
standartlarda degil de,daha genis ve oval kesitli olursa,bu problemlerle
yüz yüze gelme ihtimali azalIr.Eger bu tünekler,yaylI bir mandalla tutturulup,yaylanabilir
sekilde kafese monte edilebilirse,iri kIyIm yorkshirelerin taban ve bilekleri
,agIrlIklarIna daha iyi dayanIr.
4-Es seçiminde mutlaka intensif-nonintensif (yogun tüylü-az yogun tüylü)
eslestirmesi yapmak lazImdIr.Aksi takdirde,çIkan yavrular asIrI tüylü
olacaklarIndan,hem sekilleri bozuk olur,hem de tüy kisti görülme ihtimali
yükselir.Tüy kistleri öldürücü olmamakla birlikte,varlIklarI kuslar açIsIndan
son derece sIkIntI ve IzdIrap sebebidir.AlInsalar bile,yerlerinde kalIcI iz
bIrakarak,kusun formunda ve ortopedik yapIsInda bozukluga sebep olurlar.
5-Yorkshire’ler bakIcIlarIna karsI bile,oldukça mesafelidirler.SIkça rahatsIz
edilmekten,hele elle tutulmaktan hiç hoslanmazlar.Bundan dolayI,mecbur
kalmadIkça elle tutulmamalI ve fazlaca insan kalabalIgIndan uzak
bIrakIlmalIdIrlar.
6-Uyku saatleri de yorkshire’ler için çok önemlidir.Beslendikleri odada,günes
battIktan sonra lamba yakmamalI,günesle uyuyup,günesle uyanmalarI
saglanmalIdIr.Böylece,mevsimsel degisiklikleri daha iyi algIlarlar ve üreme sezonuna
tam vaktinde girmeleri saglanIr.
7-Yorkshire’ler de,Norwich ve Crested’ler gibi bol tüylü kuslar
olduklarIndan,çiftlesme öncesi mutlaka etek
trasI yapIlmalarI gerekir. BazI kuslarda her ne kadar kendiliginden dökülse
de,bu bölgede kalan tüyler,erkegin spermlerinin disiyi döllemesine engel olacak
kadar yogundur.Bu yüzden de,avcumuza aldIgImIz york’umuzun cinsel organInIn
çevresindeki tüyleri yuvarlak uçlu bir makasla kesmemiz ve burayI tamamen
tüylerden temizlememiz gerekir.Gerekiyorsa disinin organInIn çevresi de
tüylerden temizlenmelidir.(Bu islemi yaparken,
organlarIn en ucundaki bir tutam tüye dokunmamak gerekir.Çünkü bu tüylerin
görevi tIpkI kedilerin bIyIgI gibi,hayvanIn dogru yönü tespit etmesini
saglamaktIr)
8-YarIsma kafesleri dar ve yüksek olup,Yorkshire’lara özel bir tasarImI
vardIr.YIl boyunca,boylarIna uygun büyük kafeslere alIskIn olan
Yorkshirelerin,yarIsmalarda yeni kafeslerini yadIrgayIp,strese girmemeleri
için,
yarIsmadan bir ay kadar önce yarIsma kafesine alIstIrma talimlerine baslamasI
lazImdIr.Bunun için yarIsma kafesi,normal kafese kapIlarI açIk olarak agIz
agIza gelecek sekilde asIlIr.York’umuz merekInI yenemeyerek
bu yeni kafese girip çIkmaya baslar ve bir süre sonra bu kafesin içine
alIsIr.Bu kafese girdigi bir sIrada,ürkütmeden ana kafesten ayrIlarak,bir süre
bu ufak kafeste tutulur.Böylece bir alIstIrma sürecinden sonra
york’umuz yarIsmalarda daha dik ve güvenli bir durus sergileyecektir.
9-Bu madde benim naçizane görüsümdür.York’çuyum diyen yetistirici,sadece York
beslemelidir.Eger bakIcIya ihtiyacIm var derse de sadece Gloster gibi bakIcI
Irklardan birkaç adet bulundurmalIdIr.KIrIk kus cenneti olan güzel
yurdumda,adInIn York’çu olarak anIlmasInI istiyorsan,kümese baska kus sokmaman
gerekir.Bir atasözümüz “Hadisenin suyuu,vukuundan beterdir” der.UmarIm anlatmak
istedigm sey açIktIr ve bu kural tüm safkan Irk yetistirenler için geçerlidir.
10-Kanarya yetistirmenin en zor kIsImlarIndan biri de,isin “HanIm”
faktörüdür.Eger evliysen isin zor.Iki ayrI sevgiliyi aynI çatI altInda bir arada
tutmak zorundasIn.Hadi kolay gelsin....
Degerli arkadas,aklIma gelenler öncelikle bunlar.Basta da dedigim
gibi,Yorkshire’ler fazla kaprisli (Norwich) ,ya da asIrI ihtimam gerektiren
(Parisien) kuslar degildirler.Yeterli standartlar saglandIgInda,onlar da senin
yüzünü güldüreceklerdir.Ama nihayetinde onlar da bir
kanarya.Temizlik,parazitler,su ve yem kalitesi,huzurlu
yasam alanlarI gibi konularda ,senden beklentilerini,bIkmadan usanmadan yerine
getirmeni isteyeceklerdir.
Yorkshire’lerin yarIsma standartlarI konusunda daha sonra yazacagIm.Dünya
Ornitoloji Birliginin son yayInlarInI kontrol edip de gönderirsem ,daha
saglIklI olur diye düsünüyorum.simdilik hosça kal.
Mehmet Eral.