Türün ortaya çikisini tam olarak
bilmekteyiz. Basel ornitologlari 1870 yilinda Köln?deki bir sergiden
>Paris Kusu< sanilan bir kanarya alirlar. Kisa süre sonra Isviçrenin
bir çok yerinde buna benzer kuslar türer. Kusla beraber Hollender ismi de
ülkeye girer ve Pariser?in yerine kullanilir. Sürekli olarak basaka
ülkelerden ve sehirlerden kuslar ithal edililir ve akillari karistiran
karmakarisik bir yetistirme materyalleri de beraberinde gelir.Bu ticarete bir
sinirlama getirmek için yetistiriciler Isviçre hollenderlerini
yetistirilmesinde birlik saglayacak talimatnameyi kabul ederler. Çalismalari
yanki buldu ve Basel?de yapilan bir yetistirci yarismasinda >Frise
Suisse< dogdu. O tarihten bu yana Isviçre?de bu güzel türün gerçek akilci
yöntemlerle yetistirilmesi kayda geçti. Isviçre Frisenin ortaya çikis
öykü(Schweizer Frise) sü Flyer Frise Clüp?ten alinmistir. Mevcut verilere
göre Isviçre Frise 1900?lü yillarda ortaya çikmis olmali. Ayni zamanlarda
tüyleri sekilli türlerden ?Hollender? türü de tescillenmistir. Bu Frise de
Roubaix?ten ortaya çikmis olmali. Bu durum bize tüyleri sekilli kanaryalarin
o dönemlerde Güney Avrupa?nin Münih, Basel, Viyana bölgelerine yayildigini
düsündürebilir. Göreceli izolasyon sayesinde bu dar bölgeden çok az özel
yetistirilmis kus disari çikmistir. Böylelikle küçük bölgesel farkliliklar,
menseinden ayrilarak özgün bir tür göstergelerinin ortaya çiktigi ve artik
kendine has bir isimle kayitlara geçirilmesi gerektigi kanaati olusana kadar
kendini gösterme firsati bulmustur. Buna karsin çok seyrek de olsa baska
bölgelerden tüyleri sekilli kuslarla kirilan üç türden Münih
hollenderi,Viyana hollenderi Isviçre hollenderi çok büyük farkliliklar
göstermez. Isviçre Frisenin standart tanimlamalari
güneyhollender ile aynidir. Her iki türde de üç temel sekilli tüy aranir.
Diger tüm tüylü bölgelerin düz olmasi zorunludur. Her iki tür degerlendirme
kriterlerinde hiç farklilik göstermez sadece daha sonraki durus ve bacak puan
degerleri degisir. En mühim nokta güney hollenderde bacagin pozisyonu ve
isviçre Frisede durustur. Yegane frise kanaryasi olan Isviçre kanaryasi biçim
olarak hilal seklinde olmalidir
Isviçre frise bir Frise-biçim kanaryasi
türündendir. Bu irk benekli (parçali) dahil kirmizi zeminli hariç her renkten
olabilir Degerlendirme kriterleri
DURUS-15-PUAN Durus bir hilali andirir. Bu durus ileri
dogru uzanmis bir kafa ve oturma çubugunun altina dogru uzamis kuyrukla elde
edilir. BACAK-10-PUAN Bacak uzun,hafif açili ve iyi tüy örtüsüne
sahip olmalidir. DESTEK TÜYLERI-10-PUAN Bu tüyler bacagin tüylü bölgesinin üzerinde
bulunur,uzundur ve her iki yana simetrik olarak yatiktir. MANTO-10-PUAN Sirt tüyleri olabildigince uzun dogrusal
olarak ortadan iki esit parçaya bölünmüs,sekilli tüylerden olusur. GÖGÜS TÜYLERI-10-PUAN Gögüs tüyleri vücudun her iki yanindan
gögsün ortasina dogru gelen birlestigi noktada küçük bir sepeti andiran bir
açiklik olusturan tüylerdir. TÜYLER-10-PUAN Tüyler ipeksi sekilli bölgeler disinda düz
olmalidir. BOY-10-PUAN Isviçre kivircigi 17-18cm.
Uzunlugundadir..( 24.Mart.2006 Tarihinde COM tarafindan
degistirilmistir.Eski:17 cm) BAS VE BOYUN-10-PUAN Bas küçük hafif düzlesmis ve oval.Gaga
küçük ve fazla kalin degil.Boyun mümkün mertebe uzun ve düz tüylenmis
olmalidir. KANATLAR-5-PUAN Kanatlar uzun,yatik ve kapali olmalidir. KUYRUK-5-PUAN Kuyruk uzun ve dar kivrimli sirt bölümüne
kadar ilerlemis,hafif tünegin altina dogru kaymis. GENEL IZLENIM-5-PUAN Kus temiz olmali,kondisyonunu ve kafese
alisik oldugunu göstermeli,kafesin temizligide göz ardi edilmemeli. ÇEVIRI:ISMAIL BASKAYA _________________