Bir cok arkadasimiz bu bilgilere sahip olsada Malinua tarihi ile ilgili okudugum bazi makalelerden cevirilerde bulundum.Ve bunlari paylasmak istedim. Bilindigi uzere evcil Kanaryanin atalari adindanda anlasilacagi uzere Ispanya aciklarindaki Kanarya adalarinda yasiyor(yesil-gri-siyah renkli) olup ilk defa 1400 lu yillarda Ispanyol gemiciler otumlerinden dolayi bunlari anakaraya tasiyorlar bu kuslar donemin en gozde hediyeleri halini aliyor.1475 li yillarda evcil hale getirilen kanaryalar o kadar populer oluyorki Ispanyolllar ulkeden cikislarini sinirliyor.Hatta (bugunku bazi ureticiler gibi daha dogrusu ayni mantikla)disilerinin cikisini yasakliyor hatta bazi insanlarin yargilandigi oluyor.Buna ragmen 15. ve 16 .yuzyilda Kanarya lar AVrupaya ulasiyor ve Ingiltere,Belcika,,Almanya ve Italyada populer hale geliyor. 1700 lu yillarda Almanlar ozellikle oldukca yogun bir calisma ile iki ana grup olan SAXONS ve HARZ kuslarini yetistirmeyi basariyor. Saxon lar Prusya ve Hanoverde Harz lar ise Bavyera,Turinga ve Harz daglarinda yetistiriliyor. Almanyada ozellikle Brunswick,Harz,Hanover,Saxony,Bavyera ve Prusyada cok iyi otum kanaryalari yetistiriliyor. 1800 lu yillar Harzlarin altin donemi olup bu donemin en belirgin notasi "HOLROL"ve 1900 lerde ise "KNORR" 1600 ve 1850 yillari arasinda bu kuslar butun Avrupayi sariyor.Insanlar Kanaryalari oncelikle otumleri besliyor ve ilk elde edilen renk basit sari rengi oluyor.Renk Kanaryaciligi ise cok sonralari ortaya cikiyor. Ayni donemde Belcika nin Flanders bolgesinde "Great Saxon" yada "Great Yellow"diye anilan Harzin biraz buyugu bir kus mevcut olup ilk Yorkshire lar bu Great Yellow un kanindan gelmektedir. Great Yellow roll yani makara otumlu kuslar olmakla beraber Belcikalilar bu kusa Water yani su nagmelerini bulbulleri kullanip bu gun Malinua dedigimiz turu olusturuyolar.Bulbul bu degisimde kilit rol oynuyor.Yilda sadece 3 ay oten bulbulleri alip yapay olarak devamli tuye sokup tuyden cikisindaki otume baslamalarini bir egitim olarak kullaniyorlar cunku 3 ayverilecek bir egitimin ise yaramadigini goruyorlar.ilk elde ettikleri nagmeler "woet","tjok","soet",knorr,chorr,metalik sesler ve flutler. 1900 larda mevcut olan woet,tjok ve soet nagmeleri caprazlamalr,yanlis egitimler gibi sonuclarla ya kayboluyor yada azaliyor ve geriye bu gunku Modern Malinua nagmeleri kaliyor.Ozellikle iki dunya savasi sirasinda bir cok uretici ve orjinal Malinular kayboluyor ve 2. dunya savasindan sonra ise tekrar ise koyulan Belcikali ureticilerin bir cogu bunlari Harzlarla kirma hatasinda bulunuyor.Bu gun bile maalesef elimizde bulunan bi kisim kus Harz kaynaklari Roll makara turlara sahiptir.Bunu dile getiren KBFK baskani Sayin Van ve Vonder dir ve encok sikayet ettigi 1960 larda baslayan 'PUAN AVCILIGI".Yuksek puanli ekonomik getirisi bol olan bol nagmeli kuslar elde etmek icin yapilan caprazlamalardan soz etmektedir.Ve bunu orjinal Malinualara yapilan en buyuk kotuluk olarak gormektedir.Bu gun bile Malinua uretciliginin tam bir puan avciligina donustugunu ve fabrika misali uretilen kuslarin safkan Malinualarin gittikce kaybolmasina yol actigina dikkati cekmektedir.Sunu ilave etmektedir Malinua larda Roll yani makar aramayin ariyacaginiz en onemli nagmeler Bulbul olmalidir der. Ayrica bir bilgi olarak orjinal Malinualarin bu gunkunden daha buyuk ve uzun olduklarini ve KBFK ambleminde oldugu gibi daha kalkik ve dik bir kus oldugunu belrtmektedir. Ayrica Robert Mittemeier bu orjinal kuslari 11-12 kloklu oldugunu bildirmektedirki gunumuzde 9 mukemmel kabul edilmektedir. Yine Mittemeier 90 puan uzeri kuslarin iyi oldugunu 130 un ise mukemmel oldugunu belirtmektedir. Diger bir bilgi 1900 lerde Ingilizler Great yellow turunu old dutch diye adlandirmis olup Yorkshire,Lancaster ve Norwich leri bu kandan uretmislerdir.Great Yellow yada Great Saxondan daha once bahsetmistik.

Kaynak ; Gustaaf Lelievre ve Mariela di Mauro Dunya ornitoloji birligi Ingilizceye ceviren Sebastian Vallelunga