Butu canlilar sebze,hayvan veya insan karekteristik ozelliklerini genlerden almaktadirlar. -Babadan -Anneden Biz burada otum kanaryalari uzerinde durdugumuz icin bunu su sekilde ornekleyebiliriz. 1)Kanaryanin sahip oldugu "Otum yonu" karekteri icin, a)Babadan gelen "su otumu" nu "W" olarak kabul edelim b)Anneden gele "su otumunu" de "W" olarak kabul edelim. Bu karekterdeki iki kusun ciftlesmesiyle dogacak olan yavrular bu iki karekteride tasiyacaklar ve bu otum yonunude "WW" olarak adlandiririz. Bu durumda olusan durum icin direkt kalitim ve Homojen karakter diyebiliriz. Diger bir durum ise: 2)Yine ayni sekilde bir kanarya asagidekilere sahipse; a)Baba tarafindan "Su otumu" "W" b)Anne tarafindan "Derin Otum" "H" Dogacak yavrular iki ters faktorun birlesmesinden olan "WH" karekteristigini tasirlar. Otum younde kalitimla gelen ozellikler bezer degil ise biz buna "Dolayli Kalitim" yada Heteroje kalitim adini vermekteyiz. YASALAR 1)BENZERLIK YASASI; ------------------------------- Eger "WW" faktorleri tasiyan bir cift otum kanaryasini eslestirirsek sunu soyleyebiliriz. Otum yonunu etkileyen en buyuk faktor olan "Homojenlik" buyuk onem kazanir "WW" tasiyan bir bir erkek ile "WW" tasiyan bir disi ciftin yumurtalari babadan "W" annedende "W" faktorlerini alip bu sekilde olusacaktir ve yine her fertile(dollenmis) yumurta kesinlikle "WW" faktoru tasiyan yavrular verecektir. Bunu su sekilde formule edebiliriz; --WW X WW Bu karekteristikler erkegin sperm hucresinde ve disinin yumurta hucresinde mevcut olmaktadir. Dollenmis her yumurta ayni karakterde bu iki yapinin ozelliklerini tasiyacaktir. Otum yonunden konuyu ele alirsak yumurtalar dollenmeden onceki durumu incelersek; --Disi = W W 3 4 --Erkek= W W 1 2 Bu iki faktorun birlesmesinden olasacak sema su sekildedir; W3 W4 ----------------------------------------- W1 WW1+3 WW1+4 ----------------------------------------- W2 WW2+3 WW2+4 ---------------------------------------- Dogacak yavrular %100 "Su Otum" yonunde olacaktir. 2)BASKINLIK YASASI Bu ornek icin "WW" Su otumlu bir kanarya ile "HH" "Derin Otumlu" bir kanaryayi eslestirirsek sonuc, --WW X HH seklinde olur. Sperm hucreleri W,W olsun Yumurta hucreleri H,H olsun Semamiz su sekilde olur, -- H H ------------------------- W WH WH -------------------------- W WH WH Otum yonu bakiminda yavrularin % 100 u "WH" faktor tasirlar. Bu durumda sonuclarin bir cogunda bir faktor digerine gore dominant(baskin) olacaktir. Bu yuzden bu durumu "Baskinlik Yasasi" olarak adlandirmaktayiz. Bazi durumlarda ise tam bir baskinlik olmayip ortalam sonuclarda olabilmektedir.Taraflardan herhangi birinin tamamen baskin olamadigi. 3)KARSILIKLILIK YASASI; Ornek olarak; --WW ile HH kanaryasi --HH ile WW kanaryasi Yavrular "WH" veya "HW" seklinde olacaktir. 4)AYRILIK YASASI Heterojen (farkli) WH bir otum yonune sahip olan bir kanarya ile diger bir Heterojen kanaryayi eslestirirsek semamiz soyle olur. --WH X WH W H -------------------------- W WW WH -------------------------- H HW HH ------------------------- Yavrular, %25 WW Homojen %50 WH Heterojen %25 HH Homojen %25 yavrular saf "HH" derin otumlu %25 yavrular saf "WW" su otumlu %50 yavrular saf olmayacaktir. 5)BAGIMSIZLIK YASASI; Ornek olarak Bir Kanarya 1-WW Su otumlu 2-MM Kalitsal hastalikli Diger Kanarya 1-HH Derin otumlu 2-SS Kalitsal hastaliksiz 1. Jenerasyon(soy) --WW X HH --MM X SS Erkek Spermleri; -W -M Disi yumurta hucreleri -H -S Fertile (dollenmis) yumurtalar su sekilde olur. H H S S ----------------------------- W WH WH M MS MS ----------------------------- W WH WH M MS MS -------------------------------- Cikan yavrular; Yavrularin % 100 u heterojen(degisken) otum yonune sahip olur.WH Yavrularin %100 u heterojen(degisken) saglik yapisina sahip olur. 2. Jenerasyon(soy) Bu cikan yavrular ile uretime devam edersek formulumuz su sekilde olur. -WH X WH -MS X MS Burada belirtmeliyizki WH faktorleri bagimsiz bir sekilde davranmaktadir.Ayni durum MS faktorleri icinde gecerlidir. Bagimsiz yani degisken hareketler dolayisiyla sperm hucrteleri ve yumurta hucreleri kombinasyonlari su sekilde olur. -W W H H M S M S Saygilarimla,

 "Notions on the Heredity of song canaries " G.LELIEVRE F.VASSEUR

 Published by western waterslager club 2005